Czy rozwód znosi dziedziczenie?

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub na kilka osób uprawnionych do dziedziczenia. W pierwszej kolejności powoływane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Co jednak jeśli przed śmiercią spadkodawcy małżeństwo zostało rozwiązane? Czy rozwód znosi dziedziczenie? Jeśli tak, to znoszone jest wówczas dziedziczenie ustawowe, czy testamentowe?

Czy rozwód jest powodem do zniesienia dziedziczenia ustawowego i testamentowego?

Dziedziczenie dzieli się na ustawowe i testamentowe. W przypadku niespisania przez spadkodawcę testamentu kluczowe znaczenie ma dziedziczenie ustawowe. Jest ono uwzględniane również wtedy, kiedy sporządzony przez spadkodawcę testament uznany został za nieważny. Pierwszeństwo dziedziczenia ustawowego przed dziedziczeniem testamentowym może też wynikać z sytuacji, w której osoby powołane do dziedziczenia nie chcą lub nie mogą być spadkobiercami.

Osobami uprawnionymi do dziedziczenia z ustawy są bliscy zmarłego, którzy mieli z nim relacje wynikające z pokrewieństwa, małżeństwa lub przysposobienia. Do spadkobierców ustawowych zalicza się zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy, dziadków, pasierbów, a nawet gminę i Skarb Państwa. Zgodnie z art. 931. Kodeksu cywilnego „w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek”.

Wyróżnia się też dziedziczenie testamentowe, które, jak wielokrotnie przypominają przedstawiciele kancelarii prawnych z Rudy Śląskiej oraz innych miejscowości, ma pierwszeństwo przed ustawowym, kiedy spadkodawca spisał testament zawierający warunki dziedziczenia masy spadkowej. Uwzględnienie małżonka w testamencie nie znosi dziedziczenia z chwilą rozwiązania związku małżeńskiego – w przeciwieństwie do dziedziczenia ustawowego, które ustaje w chwili uzyskania przez strony rozwodu.

Wyłączenie dziedziczenia ustawowego małżonka spadkodawcy

Zgodnie z art. 940 Kodeksu cywilnego „małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione”. Chcąc ustalić spadkobierców w Rudzie Śląskiej lub w innej miejscowości, należy pamiętać o tym, że wyłączenie małżonka od dziedziczenia musi nastąpić na mocy orzeczenia sądu. Może go zażądać każdy z pozostałych spadkobierców ustawowych powołanych do dziedziczenia, przy czym jest na to sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otwarciu spadku, ale nie więcej niż jeden rok od otwarcia spadku.