Jakie są trybunały w Polsce i jak działają?

Trybunał stanowi organ władzy sądowniczej. Jest uprawniony do takich kwestii jak sądzenie, rozstrzyganie czy ustalanie sporów lub roszczeń. Jakie trybunały działają w Polsce? Czym się dokładnie zajmują, dowiesz się z naszego artykułu. Sprawdź, jakie ustawy regulują ich funkcjonowanie. Przeczytaj, w jakich sprawach orzekają i zdobądź niezbędną wiedzę!

Jakie są w Polsce trybunały?

W Polsce wyodrębnia się 2 rodzaje trybunałów. Są to polskie trybunały: Konstytucyjny i Stanu. Pierwszy jest organem konstytucyjnego sądownictwa. Za to Stanu nadzoruje sprawy związane z odpowiedzialnością konstytucyjną. Dokładną organizację ich działania określa specjalna ustawa. Wyrok trybunału nie byłby możliwy bez zgodności z Konstytucją z 2 kwietnia 1997 roku. Do właściwości TK należy nadzorowanie norm. Dotyczy to w szczególności skarg konstytucyjnych. Poza tym rozstrzyga kompetencyjne spory. Związane jest to z centralnymi konstytucyjnymi organami państwa. Orzeka się także zgodność z konstytucją celów czy działalności politycznych partii. Przejściowa niemożność sprawowania urzędu przez Prezydenta RP jest przez niego uznawana.

W jaki sprawach orzeka Trybunał Konstytucyjny?

Trybunał Konstytucyjny zajmuje się następującymi sprawami:

• zgodnością ustaw czy międzynarodowych umów – z Konstytucją RP,
• zgodnością ustaw z umowami międzynarodowymi – ich ratyfikacja wymaga wcześniejszej zgody, którą opisuje ustawa,
• zgodnością z Konstytucją – działalności lub celów partii politycznych,
• jedność przepisów prawa – wydają je centralne organy państwowe. Muszą być zgodne z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami,
• związanymi ze skargami konstytucyjnymi.

Z czego się składa trybunał w Polsce?

Trybunał w Polsce zwykle składa się ze Zgromadzenia Ogólnego i Prezesa Trybunału. Mówi o tym dokładnie artykuł 7 ustawy. Zgromadzenie obejmuje sędziów. Aby uprawomocnić ich uchwały, wymagana jest obecność co najmniej 2/3 liczby sędziów. Warto wiedzieć, że Zgromadzenie co najmniej raz w roku omawia publicznie działalność czy problemy. Wiąże się to z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Dodatkowo podejmuje istotne rozstrzygnięcia związane z organizacją jego pracy. Dotyczy to uchwalenia regulaminu czy wyboru kandydatów ma prezesa i Wiceprezesa. Sprowadza się to do uchwały projektu dochodów i wydatków Trybunału. Obejmuje również sytuacje sędziów – a zatem uchylenie immunitetu czy wygaśnięcie mandatu.

Reprezentacją na zewnątrz zajmuje się Prezes. Organizuje jego pracę i nadzoruje wykonawczy aparat, a więc biuro. W przypadku jego nieobecności zastępuje go Wiceprezes. Wykonuje on inne zadania, które są związane z podziałem czynności.

Kto może złożyć wniosek o zbadanie sprawy przez Trybunał Konstytucyjny?

Jak wynika z wniosku o sprawach, które zawarto w artykule 188 właściwość Trybunału

Konstytucyjnego, wystąpić o wniosek mogą:

• Marszałek Sejmu czy Senatu,
• Prezydent RP,
• Prezes Rady Ministrów,
• 50 posłów
• 30 senatorów,
• Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego,
• Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.
• Generalny Prokurator,
• Prezes Najwyższej Izby Kontroli.

Ponadto wystąpić może Rzecznik Praw Obywatelskich, Krajowa Rada Sądownictwa (w zakresie, który obejmuje mowa w artykule 186 Krajowej Rady Sądownictwa) czy organy, które składają się na jednostki samorządu terytorialnego. Wniosek mogą złożyć także ogólnokrajowe związki zawodowe czy ogólnokrajowe władze organizacji pracodawców i organizacji zawodowych. Skorzystać z pomocy mogą poza tym kościoły czy inne związki wyznaniowe, podmioty, które zostały określone w artykule 79 skargi konstytucyjnej we wskazanym w tym zakresie. Ponadto podmioty, o których chodzi w ustawie 1 pkt 3-5

mogą złożyć wniosek. Warunkiem jest zawarcie w akcie normatywnym spraw, które składają się na ich zakres działania.